RENESANS

Dyptyk portretowy Federica da Montefeltro i jego żony Battisty Sforza

Portret Federigo da Montefeltro (1422–1482) autorstwa Piera della Francesca jest, obok Mona Lisy Leonarda da Vinci, jednym z najbardziej rozpoznawalnych portretów w historii sztuki. Niemal każdy choć raz widział ukazanego z profilu czarnowłosego mężczyznę o garbatym nosie ubranego w czerwony strój i równie czerwone, owalne nakrycie głowy. O wiele mniej osób jednak wie, że portret ten jest częścią dyptyku (tj. obrazu składającego się z dwóch części), którego drugie skrzydło zajmuje postać małżonki księcia Urbino, Battisty Sforzy.

Adoracja drzewa krzyża i odwiedziny królowej Saby u Salomona z cyklu fresków Legenda drzewa krzyża świętego

Piero della Francesca, uznawany dziś za jednego z najznakomitszych malarzy quattrocenta (tj. okresu obejmującego wczesny okres włoskiego renesansu przypadającego na XVI wiek), był artystą niedocenianym i zapomnianym aż do początków XX wieku, a dokładnie do 1927 roku. Dopiero wtedy bowiem za sprawą włoskiego historyka sztuki, Roberto Longhiego, włączono Piera do grona największych geniuszy malarstwa. Lata zapomnienia o renesansowym twórcy spowodowały jednak, że w jego biografii wciąż pełno luk, których być może nie da się już uzupełnić, a wiele znakomitych prac bezpowrotnie przepadło.

Matka Boska z Dzieciątkiem i dwoma aniołami

Madonnę z Dzieciątkiem i dwoma aniołami namalował Filippo Lippi (1406-1469), jeden z najważniejszych artystów włoskiego renesansu, którego koleje losu, znane nam dzięki słynnym Żywotom Giorgio Vasariego, mogłyby stanowić kanwę ckliwej, romantycznej powieści. Lippi wywodził się z ubogiej rodziny, jego ojciec, Tomasso, był rzeźnikiem. Rodzice osierocili go gdy był ośmioletnim chłopcem.