Ze względu na znajdowanie się Polski pod zaborami, polskie malarstwo XIX-wieczne podążało specyficzną drogą. W drugiej połowie XIX w. zbiorową wyobraźnię zaczęły kształtować dzieła Jana Matejki. Malarz w wielopostaciowych scenach, obfitujących w starannie dobrane i oddane detale, ukazywał przełomowe i chwalebne momenty z historii narodu. Przypominając je, pocieszał Polaków podczas przedłużającego się czasu zniewolenia państwa. W tym okresie droga sztuka polskiej nieraz skrzyżowała się jednak z drogą sztuki europejskiej.

Dla ruchów artystycznych dziewiętnastowiecznej Europy, głoszących nowe idee w sztuce, istotną wartością była młodość, rozumiana jako oderwanie się od tradycji, uaktualnienie twórczości. Stąd ruchy te nazywały się Młodą Skandynawią, Młodą Belgią, Młodymi Niemcami, Młodą Polską. Idea młodości szła w nich w parze z ideą narodowego odrodzenia. Paradoksalnie, entuzjazm, który przejawiały, współistniał z pesymizmem. Wraz ze zbliżaniem się XIX stulecia do końca, w społeczeństwie wzrastała niepewność wobec tego, co przyniesie następne stulecie. Znajdowała ona odzwierciedlenie w sztuce.