Heinrich Wölfflin, Podstawowe pojęcia historii sztuki
Dirce chrześcijańska, jeden z najsłynniejszych obrazów Henryka Siemiradzkiego (1843–1902), została namalowana w 1897 roku. Było to już wówczas dzieło nieco anachroniczne, pompierski przepych i akademicka poprawność nie przystawały do silnych w kulturze nurtów secesyjnych i modernistycznych. Z tych też względów spotkało się ono z krytyką m.in. Stanisława Witkiewicza. Było to jednocześnie dzieło wyczekiwane, a jego losy wystawiennicze śledziła cała Europa.
W XIX wieku, kiedy Polska pozostawała pod zaborami, rodzima twórczość artystyczna nie miała aż tylu bodźców, co w innych rejonach Europy. Brakowało u nas publicznych galerii, akademii sztuk pięknych o zagranicznej renomie, czy porównywalnie rozwiniętego rynku sztuki. Równocześnie jednak właśnie w tym czasie niektórym polskim artystom udało się osiągnąć międzynarodową sławę. Wiązało się to jednak z opuszczaniem ziemi ojczystej i rozwijaniem kariery w Paryżu, Monachium, bądź Rzymie.
Franciszek Żmurko (1859–1910) jest jednym z najsławniejszych i najbardziej rozpoznawalnych uczniów Jana Matejki mimo iż jego dojrzała twórczość diametralnie różni się od artystycznych wizji jego nauczyciela. Żmurko pochodził ze Lwowa, tam też pobierał pierwsze lekcje malarstwa. Jego lwowskim mistrzem był Franciszek Tepa, znany jako malarz typów ludowych i scen o tematyce orientalnej. Te ostatnie były pokłosiem podróży do Grecji i Egiptu, w jaką udał się wraz z Adamem Potockim w 1852 roku. Właściwą edukację artystyczną Żmurko odbył w Szkole Sztuk Pięknych w Krakowie, w klasie Jana Matejki.
