Od roku 1949 w Polsce panował socrealizm, czyli realizm socjalistyczny, który jako system został zapoczątkowany  w Związku Radzieckim w 1932 z inicjatywy Józefa Stalina, początkowo tylko w literaturze, a następnie jako kierunek obejmujący inne dziedziny sztuki, mający na celu podporządkowanie twórców polityce komunistycznej. Według tej doktryny sztuka miała być narzędziem propagandowym: sztuka miała mieć formę realistyczną, a treść socjalistyczną. Wielu artystów tworzyło zgodnie z wytycznymi tej doktryny, ale niektórzy się z niej wyłamywali.

W biografiach niemal wszystkich artystów związanych z ugrupowaniem kapistów, a później reprezentujących silny w polskiej sztuce nurt koloryzmu, odnajdziemy wątek ogromnej roli, jaką w ich życiu odgrywało malarstwo. Komentatorzy ich twórczości i biografowie przywołują liczne argumenty mające świadczyć o tym, że twórcy ci malarstwo wręcz absolutyzowali, że było dla nich nadrzędną wartością, filtrem poprzez który postrzegali rzeczywistość.