Muzeum Narodowe, Warszawa, Polska

Portret Wincentyny Karskiej

Przez długi czas w dziewiętnastowiecznej sztuce polskiej dominowały romantyzm, historyzm i realizm. Ich przedstawicielami były silne osobowości artystyczne, m.in. Piotr Michałowski, Jan Matejko, Juliusz Kossak. Ze względu na znajdowanie się kraju pod zaborami, wielu malarzy dzięki tematyce swoich dzieł pragnęło patriotycznie pomagać w zachowaniu polskiej tożsamości. Dzieła te obejmowały szczególne dla kraju momenty historyczne, rodzime krajobrazy czy obyczaje. Dopiero w ostatnim dziesięcioleciu XIX w.

Portret Pelagii Witosławskiej

Polskie rodziny w rzeczywistości zaborów II połowy XIX wieku, niejednokrotnie traciły swoje majątki w konsekwencji zrywów patriotycznych, jakimi były powstania. To styczniowe sprawiło, że szlachecka rodzina Krzyżanowskich, pochodząca z sieradzkiego, w wyniku represji musiała wyjechać do wielonarodowościowego Krzemieńczuka nad Dnieprem, gdzie w 1872 roku urodził się Konrad. Później przenieśli się do Kijowa. Zubożali musieli żyć bardzo skromnie i już od wczesnej młodości chłopak z konieczności pracował i zarabiał, by pomóc rodzinie. Szczęśliwie mógł robić to dzięki swojemu talentowi.

Wnętrze pracowni

Przełom wieków XIX i XX charakteryzował rozkwit sztuki. Koniec zachwytów erą przemysłową i powrót do indywidualizmu i wyższych wartości otworzył artystom nowe horyzonty. Wielu z nich porzucało duszną sztukę oficjalną na rzecz otwartych plenerów i wolności wizji. Odwzorowywanie rzeczywistości przejęła właśnie wynaleziona fotografia, a malarz mógł poświęcić się innym zagadnieniom, jak oddanie psychologicznych treści przekazu, analiza światła, ekspresja koloru i poszukiwanie nowych dróg wyrazu. Jednak ograniczenia nadal dotyczyły aktywności kobiet.

Strony

Grantodawcy

Logotyp programu Kultura Dostępna oraz Narodowego Centrum Kultury
Wschodzący Białystok - logotyp miasta Białystok
Żubr - logotyp Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podlaskiego
Logotyp Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego